De tweede dag in de Belgische Ardennen spenderen Gregory en Hannelore in Bastenaken (Bastogne in het Frans). Wie een beetje thuis is in het verloop van Wereldoorlog 2, die weet dat deze stad een belangrijke rol speelde in deze verschrikkelijke oorlog. In de Slag om de Ardennen speelde Bastenaken een grote rol, waardoor er heel wat historische monumenten te vinden zijn in deze stad.
Met de auto rijden we Bastenaken binnen en vrijwel onmiddellijk spotten we enkele tanks. In deze stad kun je heel wat zaken bezoeken rond de Slag om de Ardennen. Een kijkje op Google Maps leert ons dat er in Bastenaken verschillende museums zijn rond deze verschrikkelijke slag in WO2. Zo is er Bastogne Barracks, een hal met voertuigen en materiaal uit de Tweede Wereldoorlog. Ook is er het 101ste Airborne Museum, waar je uiteraard het verhaal van deze compagnie volgt tijdens de Slag om de Ardennen. Wij brengen vandaag echter een bezoekje aan het Bastogne War Museum, dat ook het verhaal brengt van de Slag om de Ardennen, maar dan net op een andere manier dan gewoonlijk.
Bastogne War Museum
We beginnen ons dagje Bastenaken in dit museum. Het Bastogne War Museum brengt ons terug naar de Tweede Wereldoorlog in de jaren 40 van de vorige eeuw. Meer bepaald in de jaarwisseling van 1944/1945, want dan breekt de hel los in de Belgische Ardennen. Op 16 december 1944 trok het Duitse leger terug de Belgische Ardennen in, nadat het eerder in de zomer van datzelfde jaar heel wat verliezen had geleden. De Tweede Wereldoorlog was op zijn einde aan het lopen en Adolf Hitler wilde met deze aanval de strijd terug de andere kant opsturen. Met een heleboel tanks en zijn laatste reserves aan manschappen wilde men door de Ardennen breken om uiteindelijk de stad Antwerpen terug in te nemen. Echter waren het Amerikaanse troepen die de Belgische Ardennen bezetten en die boden hevig weerstand. Ondanks dat de Duitse troepen enkele successen behaalde, bezweken de Amerikanen niet. Zo werd Bastenaken een bekende plek, omdat daar de Amerikaanse troepen stand hielden. Het offensief werd uiteindelijk “gewonnen” door de geallieerden, al kun je door de vele zware verliezen niet echt spreken van een overwinning. Beide kampen verloren heel wat manschappen in deze verschrikkelijke strijd. De Slag om de Ardennen kwam ten einde op 25 januari 1945 en betekende een kantelpunt in de oorlog. De weg naar Berlijn en de ondergang van Nazi-Duitsland was ingezet!
Het eerste wat je ziet wanneer je het museum binnenkomt, is een tank. Wat verder maken we kennis met 4 personages die we doorheen het museum gaan volgen. Zij nemen ons mee door de Slag om de Ardennen en geven ons een inkijkje hoe deze verschrikkelijke slag te werk ging. Als eerste hebben we Emiel Mostade, een 13 jarige knaap die woont in Bastenaken. Hij is hobby muzikant en speelt accordeon, zijn vader heeft een fietsenwinkel. Naast Emiel vinden we Mathilde Devillers, een jonge lerares van 25 jaar die les geeft in Bastenaken. Ze gaat graag fietsen en is daarnaast lid van het verzet! Uiteraard volgen we niet alleen Belgen en zo is het volgende personage een Duitser. Hans Wegmüller is een luitenant in de Wehrmacht en speelt graag cello. Leuk dat we via deze 21-jarige militair ook het verhaal van aan Duitse kant te horen krijgen. Als laatste is er de Amerikaanse korporaal Robert Keane. De 21 jarige soldaat speelt graag met zijn mondharmonica en is aangesloten bij de 101e Airborne divisie waar hij parachutist is. Doorheen het museum komen we deze 4 personages tegen, waar ze allerhande zaken meemaken tijdens de oorlog in Bastenaken. Ze vertellen er hun verhaal en besparen jou als bezoeker daarin geen enkel detail. Tussendoor kun je heel wat attributen uit de Tweede Wereldoorlog bezichtigen zoals wapens, tanks en kleren. Ook is er aandacht voor de aanleiding van deze verschrikkelijke oorlog en hoe het was om te leven als burger tijdens de oorlog. Het museum vergeet werkelijk geen enkel facet van de oorlog en maakt zelf even tijd voor de concentratiekampen in Europa tijdens WO2.
Deze tank staat vrij centraal in beeld aan de ingang van het museum.
Mocht al deze informatie (in meerdere talen, waaronder Nederlands) tijdens je museumbezoek je nog geen rillingen bezorgen, dan zal dat wel gebeuren bij de 2 kleine voorstellingen. De eerste neemt je mee naar Bois Jacques nabij het dorpje Foy. Dit dorpje ligt niet zo ver van Bastenaken en werd tijdens de Slag om de Ardennen ingenomen door het Duitse leger. Het was aan de Amerikanen om dit dorpje in te nemen. De Amerikaanse soldaten verscholen zich in “foxholes”, die je vandaag de dag nog steeds terug kan vinden in de bossen rondom Bastenaken. Uiteindelijk lukte het de Amerikanen om de Duitsers te verslaan en Foy terug te nemen. Van een overwinning is helaas niet echt sprake, want er waren heel veel slachtoffers te betreuren tijdens deze aanval. De voorstelling gaat alvast door in een prachtige zaal waar enkele bomen en sneeuw de juiste sfeer weergeven van de aanval. Het was winter en het vroor, zo bleef de sneeuw liggen. Even later maken we ook kennis met beschietingen en bominslagen, die natuurlijk de beleving versterken. Als soldaat moet dit heel erg beangstigend zijn geweest en we vragen ons af hoe deze mannen toch steeds weer de moed vonden om verder te gaan. Hoewel het museum al een prachtige inkijk gaf van deze verschrikkelijke periode, moeten we toch toegeven dat dit de ervaring alleen maar versterkt.
De volgende voorstelling toont ons een café dat wordt gebombardeerd, waardoor iedereen in het gebouw de schuilkelder induikt. Het is nogal vrij impressionant wanneer de volledige scène omhoog gelift wordt en de schuilkelder voor ons verschijnt. Aan de hand van de verhalen van de 4 personages leef je, jezelf helemaal in. We zien mensen die bang zijn, maar ook woest! Dit vooral doordat er een Duitse soldaat (in gevangenschap) mee schuilt in de kelder. Het museum toont met deze voorstellingen zowat alle emoties die je kan hebben tijdens een oorlog. Het Bastogne War Museum is een absolute aanrader voor wie geïnteresseerd is in de Tweede Wereldoorlog en neemt je met respect voor het verleden en de offers mee in deze verschrikkelijke strijd!
Het café tijdens de oorlog in Bastenaken. Een gezellige plek...
Mémorial du Mardasson
Net naast het indrukwekkende Bastogne War Museum vind je het Mémorial du Mardasson. Het is een herdenkingsplaats en brengt een eerbetoon aan de Amerikaanse soldaten die hier zijn gesneuveld. Het Mardasson werd ingehuldigd op 16 juli 1950 en staat symbool voor de vriendschap tussen het Belgische en het Amerikaanse volk. Het gebouw heeft de vorm van een ster met 5 punten, het symbool van het Amerikaanse leger. Op het gebouw staan de staten van de Verenigde Staten, een prachtig eerbetoon aan de mensen die hier hun leven lieten.
Het Mémorial du Mardasson is een herdenkingsplaats en brengt een eerbetoon aan de Amerikaanse soldaten die hier zijn gesneuveld.
Place Général Mac Auliffe & enkele oorlogsmonumenten
We brengen een kort bezoek aan de Place Général Mac Auliffe. Dit plein ligt centraal in Bastenaken en is eigenlijk het marktplein. Anthony McAuliffe was commandant tijdens de Slag om de Ardennen. Onder zijn leiding overwonnen de Amerikanen de Duitsers. Als eerbetoon kreeg dit plein zijn naam en is er hier een borstbeeld van hem te vinden. Ook vind je er een M4A3 Sherman Tank monument, dat pas 2 jaar na de oorlog werd teruggevonden. Anthony McAuliffe werd overigens ook bekend van de volgende uitspraak “Nuts” toen de Duitsers de Amerikanen hadden omsingeld en ze hen vroegen zich over te geven.
Bastenaken heeft uiteraard heel wat oorlogsmonumenten. Zo is er een monument dat de inwoners van Bastenaken tijdens de oorlog herdenkt. Je kan dit monument vinden in de Rue Gustave-Delperdange. Ook zijn er hier enkele paaltjes terug te vinden van de Voie de la Liberté of te wel de Weg van de Vrijheid. Dit is een wandeling van maar liefst 1145 kilometer en neemt je mee op de route die de geallieerden hebben afgelegd om Europa te bevrijden. De wandeling start bij de stranden van Normandië en eindigt op de Mardassonheuvel in Bastenaken. Nabij het War Museum is er nog een monument in de vorm van een arend. Die staat symbool voor de heldenmoed en de opofferingen van de 101ste Airborne Divisie.
Een M4A3 Sherman Tank.
Bos van de Vrede en Bois Jacques met de foxholes
De laatste stop voor vandaag is het Bos van de Vrede. Het bos werd gerealiseerd ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van de Slag om de Ardennen en brengt hulde aan de geallieerde strijders en de Belgische burgers. Het bos is zo’n 6 hectare groot en is vormgegeven in het Unicef-logo. Dit zou van bovenaf heel erg duidelijk moeten zijn. Het centrale deel van het bos is een eerbetoon aan de veteranen die een gedenkplaat aan de voet van een boom hebben geplaatst. Het beeld is best indrukwekkend, want iedere veteraan kreeg 1 boom. De veteranen kwamen in 1994 terug naar België om de Slag om de Ardennen te herdenken.
Een monument nabij het Bos van de Vrede.
Net naast het Bos van de Vrede vinden we Bois Jacques met de ondertussen bekende Foxholes. Het is bizar om te zien dat na al deze jaren de Foxholes nog steeds intact zijn. In dezelfde straat (naar Foy) vinden we overigens ook een monument voor de Easy Company (misschien u wel bekend vanuit de serie Band of Brothers).
Amerikaanse soldaten groeven zich in en maakten deze "foxholes".
Hiermee zit ons dagje in Bastenaken erop. Het was een leerrijke en heel interessante ervaring, zeker als je net zoals Gregory enorm veel interesse hebt in de Tweede Wereldoorlog. Het Bastogne War Museum is een plek die iedereen eens zou moeten bezoeken. Bastenaken herdenkt de oorlogshelden met zijn vele monumenten en het Bos van de Vrede. We keren terug naar ons hotel en laten de oorlog (gelukkig) achter ons!
